Poniżej informacje oraz wykaz zawodników zakwalifikowanych do zawodów III stopnia XLI Olimpiady Wiedzy Technicznej, Chełm 27-29 marca 2015 r.

OLIMPIADA WIEDZY TECHNICZNEJ

INFORMACJA

Na początku lat 70-tych ubiegłego wieku, na Wydziale Techniki Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, dyskutowano nad sprawą niskiego poziomu wiedzy w zakresie nauk ścisłych studentów podejmujących naukę na tym Wydziale. Zwrócono uwagę na fakt, iż ponad 1/3 wszystkich studentów w Polsce studiowała kierunki techniczne. A ponieważ grupa pracowników naukowych tego Wydziału była instruktorami harcerskimi, poprzez struktury Związku Harcerstwa Polskiego zaproponowała władzom oświatowym ówczesnego województwa katowickiego przeprowadzenie zawodów ze znajomości techniki w szkołach średnich. Bezpośrednim inicjatorem tego pomysłu był druh doktor nauk technicznych Zygmunt Kalisz. Zawody takie przygotowano i przeprowadzono w roku 1973.

Inicjatywa zyskała duży rozgłos i uznanie. A ponieważ w tamtym okresie wszelkie inicjatywy ze Śląska miały przełożenie na skalę ogólnokrajową, ZHP postanowiło przygotować takie zawody w skali ogólnopolskiej. O pomoc merytoryczną zwrócono się do Naczelnej Organizacji Technicznej. Władze NOT natychmiast podjęły tę inicjatywę, w czym wielka zasługa przypada ówczesnemu Prezesowi NOT, prof. Januszowi Tymowskiemu. Profesor czynnie włączył struktury NOT do organizacji zawodów, samemu podejmując się przewodniczenia Komitetowi Głównemu Olimpiady Wiedzy Technicznej. Taką bowiem formułę - mając na uwadze doświadczenia zebrane z rozgrywania olimpiad przedmiotowych, zwłaszcza matematycznej i fizycznej - przyjęto wobec tej inicjatywy.

Działano niezwykle szybko, uzyskując w resorcie szkolnictwa niezbędne regulacje prawne. Na podstawie stosownego Rozporządzenia Ministra Oświaty i Wychowania, pierwszy raz Olimpiadę Wiedzy Technicznej rozegrano w roku szkolnym 1974/1975.

Cele jakie postawiono przed Olimpiadą pozostały niezmienne do dziś. Są nimi:

1. budzenie i rozwijanie wśród uczniów szkół ponadgimnazjalnych zainteresowania techniką,
2. rozszerzenie zakresu i podnoszenie poziomu wiedzy i kultury technicznej wśród uczniów,
3. lepsze przygotowanie do podejmowania dalszego kształcenia w szkołach wyższych oraz do wykonywania zawodu,
4. rozwijanie i kształtowanie umiejętności technicznych i samodzielnego zdobywania wiedzy,
5. wykrywanie i stymulowanie aktywności poznawczej młodzieży uzdolnionej, a w szczególności uzdolnionej technicznie,
6. rozszerzanie współdziałania nauczycieli akademickich z renomowanych uczelni technicznych z nauczycielami szkół ponadgimnazjalnych w procesie kształcenia i wychowania młodzieży uzdolnionej,
7. stwarzanie młodzieży możliwości szlachetnego współzawodnictwa w rozwijaniu swoich uzdolnień, a nauczycielom - warunków twórczej pracy z tą młodzieżą,
8. podnoszenie kwalifikacji nauczycieli oraz doskonalenie form i metod pracy z młodzieżą uzdolnioną.

Uwzględniając szeroki zakres zainteresowań technicznych przyjęto podział tematów Olimpiady na trzy grupy: mechaniczno-budowlaną, elektryczno-elektroniczną i materiałowo-chemiczną. Dla pierwszych dwóch grup podstawę teoretyczną stanowiła i nadal stanowi fizyka stosowana, dla trzeciej – chemia. Przy opracowaniu zadań starano się tak dobrać ich treść, aby na pierwszy plan wysunąć umiejętność rozumowania. W mniejszym stopniu wymagano opanowania szczegółowych wiadomości z techniki. Przyjęto założenie, że kandydat do Olimpiady, interesujący się szczególnie określoną dziedziną techniki, musi posiadać wiadomości wykraczające poza program  szkolny.

Formuła, jaką nadano pierwszym edycjom Olimpiady, praktycznie nie zmieniła się do dzisiaj. Najważniejszymi zmianami, jakie dokonały się w ciągu minionych 40 lat to najpierw przekształcenie grupy materiałowo-chemicznej w grupę inżynierii materiałowej. Następnie, wobec braku zainteresowania młodzieży tą tematyką - uczestnicy wybierają samodzielnie grupy tematyczne podczas zawodów II stopnia – najpierw zawieszenie, a później całkowita rezygnacja z aktywności dla tej grupy.

Obecnie Olimpiada Wiedzy Technicznej jest olimpiadą interdyscyplinarną, przeznaczoną dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych, rozgrywaną w dwóch grupach tematycznych:

1. elektryczno-elektronicznej,
2. mechaniczno-budowlanej.

Obejmują one następujące wyodrębnione obszary kształcenia uwzględnione w Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD):
budowlany (B);
elektryczno-elektroniczny (E);
mechaniczny i górniczo-hutniczy (M).

Struktura Olimpiady zmieniła się wraz ze zmianą podziału administracyjnego kraju. Olimpiada rozgrywana jest na terenie całego kraju, który podzielony jest na 16 okręgów (województwa). Organizacją Olimpiady zajmuje się 19 Komitetów Okręgowych OWT z siedzibami w miastach wojewódzkich i 3 delegaturach (Tarnów, Bielsko Biała, Siedlce).

W skali ogólnopolskiej Olimpiadą kieruje Komitet Główny OWT. W skład Komitetu Głównego OWT wchodzą nauczyciele akademiccy, nauczyciele-metodycy oraz przedstawiciele stowarzyszeń naukowo-technicznych NOT. Pierwszym Przewodniczącym Komitetu Głównego OWT był profesor Janusz Tymowski. Po Jego śmierci pracami Komitetu Głównego OWT kierował profesor Tadeusz Puff. Obecnie Przewodniczącym OWT jest prof. dr hab. inż. Wojciech Radomski. Warto też wspomnieć, że Honorowym Przewodniczącym OWT był prof. Jan Oderfeld. Obecnie funkcję Sekretarza Naukowego OWT pełni dr inż. Paweł Fabijański. Wszyscy byli i są nauczycielami akademickimi Politechniki Warszawskiej.

OWT zalicza się do 5 największych olimpiad pod względem ilości uczestników biorących udział w zawodach I stopnia. Przez kilka ostatnich lat ich liczba przekracza 10 tysięcy zawodników (w pierwszych edycjach było ich ponad 35 tysięcy !). Liczba szkół, które uczestniczą w Olimpiadzie wynosi ponad 500.

Laureaci i finaliści Olimpiady mają prawo do zwolnienia z etapu pisemnego egzaminu zawodowego. Wykaz zawodów, w których te uprawnienia obowiązują jest co roku publikowany przez Centralną Komisję Egzaminacyjną.